تدابیر پیشگیرانه و درمان‌های کمکی طب ایرانی در بیماری کرونا (قسمت اول و دوم )

💊💊تدابیر پیشگیرانه و درمان‌های کمکی طب ایرانی در بیماری کرونا (قسمت اول)

آشنایی با تدابیر و درمان های کمکی مختص مردم عادی و افراد پرخطر

تدابیر پیشگیرانه کرونا برای مردم عادی و افراد پرخطر

بیماری کرونا یا همان «کووید۱۹» را شاید بتوان یکی از ژرف ترین و دردناک ترین رویدادها در تاریخ بشری پس از جنگ های جهانی تلقی کرد. اگرچه امید است که این بیماری روز به روز کمرنگ تر شود، اما بیم آن نیز می رود در پائیز هر سال دوباره شعله ور شود و جهان را فرا بگیرد. لذا منطقی به نظر می‌رسد که بر پایه دستورات سازمان جهانی بهداشت از تمامی ظرفیت ها، از جمله ظرفیت های طب های سنتی برای درمان آن بهره برداری شود.
برنامه ذیل بخشی از دستور العمل بروزرسانی شده‌ای است که بر اساس منطق طب ایرانی و تجربیات درمانگران این دانش بر روی بیماران کرونا پایه ریزی شده است که در این پست به بررسی تدابیر و درمان های کمکی مختص مردم عادی و افراد پرخطر خواهیم پرداخت.

توصیه های طب سنتی در مواجهه با ویروس کرونا

تدابیر پیشگیرانه و خودمراقبتی در مردم عادی

مردم و اقشار عادی جامعه بهار است به عنوان پیشگیری، اقدامات زیر را به کار بندند:

توصیه به انجام دقیق توصیه های وزارت بهداشت و رسانه های معتبر در رعایت بهداشت شخصی

دوری از تجمعات و فاصله گذاری اجتماعی مناسب و پرهیز از مشاهده مکرر اخبار مرتبط با کرونا بخصوص از رسانه های ناشناس و نامعتبر

غرغره با آب ولرم رو به گرم یا آب نمک رقیق (یک قاشق چای خوری نمک در یک لیوان آب گرم) و استنشاق آن برای شستشوی بینی و حلق حداقل دو بار در روز.

گرم نگه داشتن اتاق و محیط زندگی

استفاده از رایحه های ملایم میوه جات (پس از شستن کامل آنها) نظیر پرتقال، به، لیمو و خیار و بوی گلاب و پرهیز از بوی های تند و تیز مانند بوی سرخ کردنی ها

مصرف هر روزه ولی به اعتدال و بدور از افراط دستکم برخی از این موارد: شربت لیمو، شربت نارنج با آب ولرم و شکر یا عسل، سیر، زنجبیل، دارچین، تخم گشنیز، دمنوش هایی مانند بابونه، نعنا، گاو زبان، آویشن، زوفا و … انواع سوپ سبزیجات بویژه با آلو و روغن زیتون، خاکشیر با آب جوش، سیاهدانه با عسل.

عدم مصرف: غذاهای خمیری و سرخ کرده و چرب مانند (ماکارونی چرب، الویه با گوشت های صنعتی، سوسیس، هلیم و آش گوشت غلیظ، پنیر پیتزا)، غذاهای گوشتی، شیرینی جات، ترشی جات.

بطورخالصه پرهیز از پر خوری و البته کم خوری افراطی

پرهیز از بی خوابی، کم خوابی، پر خوابی و خواب نابجا (مثال خواب در روز و بیداری در شب).

داشتن فعالیت فیزیکی معتدل و نرمش هر روزه

مناسب و کامل بودن اجابت مزاج روزانه (بویژه معالجه به موقع یبوست).

تدابیر پیشگیرانه و خود مراقبتی در افراد پرخطر

منظور از افراد پرخطر چه کسانی هستند؟

کارکنان بیمارستان ها و مراکز درمانی

خانواده بیماران

بیمارانی که بیماری مهم و زمینه ای دیگری (به غیر از کووید ۱۹ یا همان کرونا) دارند مانند فشار خون، دیابت، بیماری قلبی و …

کارمندان و کارگرانی که زیاد با اقشار مختلف جامعه مراوده فیزیکی دارند.

افرادی که با بیماران کرونایی در تماس مستقیم بوده اند.

💊تدابیر لازم برای افراد پرخطر

رعایت تمامی نکاتی که در دستور العمل های وزارت بهداشت برای افراد پر خطر ذکر شده است.

غرغره و استنشاق آب و نمک.

در صورت امکان انجام دست کم یکبار حجامت بین دو کتف در مرکز معتبر با رعایت اصول محافظت شخصی، فاصله گذاری اجتماعی و موارد ممنوعه حجامت

مصرف هر روزه دمنوش های حاوی گیاه سرخارگل (اکیناسه) (با احتیاط دربیماران نقص ایمنی یا دارای مشکلات و بیماری های خودایمنی)

در حالتی شبیه افسردگی و کاهش توان کاری: مصرف شربت جلاب (مخلوط سه چهارم لیوان آب، سه قاشق غذاخوری گلاب، یک قاشق مربا خوری عسل یا شکر و اندکی زعفران) یا شربت لیموی زعفرانی (در این دو مورد بیماران دیابتی مراقب باشند).

مصرف هر روزه نصف قاشق چای خوری رب شیرین بیان (در این مورد بیماران فشار خون، بیماران دارای هپاتیت مزمن، بیماران کلیوی مراقب باشند).

مصرف سیاهدانه، در حد یک قاشق چایخوری کوچک در هنگام ناشتایی با عسل یا همراه نان صبحانه.

طرز تهیه رب شیرین بیان

ریشه شیرین بیان را پوست کنده و مغز آن را نیمکوب نموده و در آب بجوشانید تا قوت ریشه در آب داخل شود، سپس مکرراً آن را صاف کرده که ته نشین نداشته باشد، بعد آنقدر بجوشانید تا غلیظ شده و به صورت رب درآید.
💊💊💊دو رویکرد به ظاهر شبیه ولی متفاوت

نکته دیگری که در میان تمام توصیه ها مغفول مانده توجه به تفاوت دو اقدام عملیاتی در راستای جلوگیری از بیماری و بهبود فرد بیمار است:

تقویت سیستم ایمنی: اگر به توصیه های منتشر شده توجه کنید همگی به تقویت سیستم ایمنی اشاره کرده اند. این در حالی است که بدون توجه به مباحثی از جمله اعتدال مزاج افراد نمی توان حکم کلی در مورد تقویت سیستم ایمنی داد. مثلا گفته شده است مصرف سیر باعث تقویت سیستم ایمنی بدن می شود، این در حالی است که مصرف سیر (که دارای مزاج گرم و خشک است) برای گرم مزاجان باعث خارج شدن ایشان از اعتدال و بالا رفتن استعداد بیماری در آنها می شود.

تقویت قوا: در طب سنتی به اعتدال مزاج افراد توجه می شود و تقویت کردن سیستم ایمنی به شکلی که امروزه مطرح می شود در طب ایرانی یک نظریه ناقص انگاشته می شود. چرا که طب ایرانی معتقد است هر شخص با مزاج خاص خودش باید در شرایط اعتدال باشد. مثلا اگر فردی گرم و خشک است باید بتواند در همان مزاج خودش تغذیه کند و سبک زندگی اش را متناسب با آن تنظیم کند. این فرد اگر از حالت اعتدالش خارج شود ضعیف شده و مستعد بروز انواع بیماری خواهد بود.

رفع سوء مزاج اولین اقدام لازم

همانطور که اشاره کردیم در طب سنتی به اعتدال مزاج اهمیت زیادی داده می شود. هر فرد باید در مزاج خودش در حالت بهینه باشد. تغییر در این حالت باعث سوء مزاج و غلبه اخلاط خواهد شد و زمینه بیماری در فرد را تقویت می کند. بنابراین در شرایطی مثل مواجه شدن با ویروس کرونا اولین اقدام رفع سوء مزاج احتمالی در افراد است. برای این کار هر فرد با شناخت کامل از مزاج خود و احیانا سوء مزاج، باید تدابیر تندرستی (سته ضروریه) طب سنتی را سرلوحه خود قرار دهد. در ادامه به برخی از توصیه های طب ایرانی اشاره می کنیم:

پرهیز از خوردن مواد غذایی سریع التعفن

برخی از مواد غذایی هستند که به اصطلاح طب سنتی سریع التعفن اند، یعنی در صورت بروز عفونت در بدن خوردن آنها باعث افزایش سرعت تعفن در بدن می‌گردد. رطوبت این خوراکی ها در بدن سریع مضمحل می شود. لذا خوردن آنها اصلا توصیه نمی شود. از جمله این خوراکی ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:

شیر

ماست

خیار

هلو

آناناس

موز

پرتقال

نارنگی

اغلب گوشت هایی که مزاج خیلی گرم (مثل شتر و شترمرغ) و خیلی سردی (مثل ماهی) دارند

💊💊💊💊توصیه به خوردن غذاهای سریع الهضم

یکی از بهترین غذاها برای تامین رطوبت غذاهای آبکی بخصوص سوپ جا افتاده و بسیار لطیف (درست شده با برنج یا ماش) است تا مشکلی برای هضم آن ایجاد نشود.

در میان میوه ها می توان به «به ترش و شیرین»، «انار» و «سیب» به شرطی که به شکل مربا مصرف شود (به غیر از مزاج های گرم) اشاره کرد.

از خوردن سبزیجات به شکل خام پرهیز کنید ولی خوردن آن در غذاها (مثل سوپ) ایرادی ندارد.

خورش کدو، خورش لوبیا سبز، خورش بامیه و کدو حلوایی برای مقابله با کرونا مفید است.

مصرف نوشیدنی ها برای افزایش رطوبت بدن مناسب است. از جمله تخم بارهنگ، بالنگو، اسفرزه، تخم شربتی و خرفه

جلوگیری از تشکیل رطوبت خام (بلغم)

یکی دیگر از اقداماتی که باعث می شود بیماری کرونا با سرعت بیشتری شیوع پیدا کند عدم جلوگیری از تشکیل رطوبت خام (یا همان بلغم) است. رطوبت خام باعث می شود استعداد افراد برای عفونت بیشتر شود. لذا توصیه جدی می شود

از خوردن آب همراه غذا

نوشیدن چای بعد از غذا و

مصرف میوه بلافاصله بعد از هر وعده جدا پرهیز کنید.

پرهیز از مصرف غذاهای سنگین و دیر هضم

در فرایند هضم غذا نیز نباید فسادی ایجاد شود. توصیه می شود برای جلوگیری از این مشکل، از خوردن غذاهای سنگین و دیر هضم به خصوص برای افرادی که معده های ضعیفی دارند (و عموما با مشکلاتی نظیر ترش کردن یا نفخ مواجه اند) پرهیز شود. این غذاها لزوما گوهر ناسالم ندارند ولی به دلیل تولید خلط ناسالم و امکان بروز سوء هضم، استعداد بیماری را بالا می برند. از جمله این غذاها می توان به موارد زیر اشاره کرد:

ماکارونی

لازانیا

تخم مرغ آب پز (به خصوص سفیده آن)

سالاد الویه

توصیه های بهداشتی طب سنتی در رابطه با کرونا

رعایت بهداشت فردی مثل استفاده از ماسک و ایزوله کردن افراد آلوده به ویروس.

شستن دست ها با آب و صابون صرفا برای رفع آلودگی مناسب است. این کار موجب ضدعفونی دست ها نمی شود! در طب سنتی برای ضدعفونی دست ها از سرکه، نمک یا خاکستر استفاده می شود.

قبل از غذا مقداری نمک میل کنید. (خیلی کم)

شب و صبح مسواک نمک فراموش نشود. (ترکیب نمک و عسل، پودر شویا یا نمک خالی)

غرغره آب نمک و آب لیمو (رقیق) برای شستشوی حلق بسیار مناسب است.

استنشاق آب و نمک (فرو بردن آب نمک به داخل بینی) برای شستشوی مجاری تنفسی بسیار مفید است

💊💊توصیه های تغذیه ای طب سنتی برای مقابله با کرونا

کاهش مصرف مواد خام و پختن یا آب پز کردن آنها

کاهش مصرف انواع گوشت (در صورت تمایل فقط از گوشت بدون چربی و تازه استفاده کنید)

خوردن مواد غذایی از جمله برنج، گندم و ماش

پرهیز از مصرف خوراکی های فریز شده

پرهیز از مصرف شکر و شیرینی جات (مربا در صورتی که با شکر کمی تهیه شده باشد ایرادی ندارد)

کاهش مصرف روعنهای مضر و انواع غذاهای سرخ کردنی

راه‌های تقویت اعضای رئیسه (مغز، کبد و قلب)

تقویت اعضای رئیسه باعث جلوگیری از بیماری و کمک به بهبود آن می شود. در صورت که این اعضا ضعیف باشند استعداد فرد برای پذیرش بیماری بیشتر خواهد شد. اقدامات زیر موجب تقویت مغز، کبد و قلب خواهد شد:

برای تقویت قلب: از ترکیبات زعفران و گلاب استفاده کنید. برخورداری از روحیه بالا، نشاط و شادابی نیز موجب تقویت قلب می شود. دنبال کردن اخبار علاوه بر ایجاد دلهره و ترس، حس بدی به شما منتقل می کند و این کار موجب تضعیف قلب خواهد شد. نوشیدن شربت جلاب برای افزایش نشاط توصیه می شود.

برای تقویت مغز: لازم است خواب خوبی داشته باشید. استشمام بوهای خوش مثل بوی گلاب، عطر نرگس و سایر بوهای طبیعی نیز موجب تقویت مغز می شود.

برای تقویت کبد: غذای سبک و سریع الهضم میل کنید.

نکته: ورزش کردن منظم موجب تقویت تمام اعضای رئیسه می شود.

اهمیت پاکسازی و دفع مواد زائد

پاکسازی بدن از مواد زائد برای دفع بیماری و عفونت اهمیت بالایی دارد. توصیه می شود:

توصیه اکید می شود از ملیّن ها (موادی که باعث لینت مزاج می شوند) به منظور دفع مواد زائد و مقابله با یبوست استفاده کنید.

از دهانشویه های طبیعی که معرفی شد برای پاکسازی مجرای تنفسی استفاده کنید.

ورزش کنید، تمرین کشیدن نفس عمیق کنید و به شکل تخصصی از ماساژ اعضای مختلف بدن استفاده کنید.

در حمام توقف کنید تا مواد زائد به شکل عرق از بدن خارج شوند. از کیسه برای دفع مواد زائد روی پوست استفاده کنید.

رابطه جنسی در حد اعتدال داشته باشید. (افراط و تفریط خوب نیست)

حجامت، زالو درمانی و فصد به خصوص برای کسانی که غلبه گرما دارند مفید است. این کار با رسیدن به فصل بهار با هدف پاکسازی بدن از مواد زائد توصیه می شود.

هشدار… هر چیزی نخورید!

مصرف سیاهدانه، آویشن، پونه، شیرین بیان، زنجبیل و دارچین بصورت خودسرانه اصلا توصیه نمی شود. مصرف این مواد به فرد بستگی دارد و نباید بدون شناخت کافی از مزاج خود آن را مصرف کنیم. به عنوان مثال افراد با مزاج گرم و خشک یا غلبه گرمی ممکن است با خوردن این مواد با مشکلات جدی روبرو شوند). مصرف این مواد حکم دارو را دارد و نباید بدون تجویز طبیب بصورت خودسرانه مصرف شوند.

پونه، زنجبیل و زعفران حافظ رطوبت و مانع ایجاد تعفن هستند و مصرف آنها به دلیل خاصیت ضدعفونی مفید است اما افراد گرم مزاج باید تدابیر لازم را رعایت کنند.

افراد با مزاج گرم و خشک در مصرف سیر و پیاز (که اخیرا برای مقابله با کرونا توصیه شده اند) نکات اعتدال مزاج را رعایت کنند.

https://tabaye.ir/preventive-measures-and-adjuvant-therapies-of-iranian-medicine-in-covid-19-part-1/

💊💊💊تدابیر پیشگیرانه و درمان‌های کمکی طب ایرانی در بیماری کرونا (قسمت دوم)

چه افرادی را بیماران سرپایی می نامند؟

بیمارانی که معیارهای بستری در بیماری کووید ۱۹ مانند تعداد تنفس بیشتر از ۳۰ بار در دقیقه، درصد اشباع اکسیژن کمتر از ۹۳ %، انفیلتراسین ریه (التهاب و یا عفونت ریوی) و … را ندارند اما علائم بالینی با علائم این بیماری مانند تب، تنگی نفس، سرفه و … تطابق دارد و یا تست کرونای آن ها مثبت شده است.
این افراد موظف به:

رعایت تمامی نکاتی که در دستور العمل های وزارت بهداشت برای بیماران کرونایی ذکر شده هستند.

رعایت تمامی نکاتی که در پست قبلی در مورد مردم عادی و افراد پر خطر ذکر شد

💊تدابیر پیشگیرانه و درمان های کمکی برای بیماران سرپایی

در صورت وجود علائم، درمان علائم با یکی از روش های ذکر شده در ذیل آن هم برحسب صلاحدید بالینی پزشک، قابل انجام است

۱) سرفه خشک

دمنوش گل ختمی و چای کوهی و آویشن

به دانه یک قاشق مربا خوری در یک لیوان آبجوش حل کرده هر نیم ساعت دو قاشق غذاخوری از لعاب آن میل کند (یا نصف ساشه پودر روتارین که همان به دانه است را در آبجوش حل کند و مصرف نماید).

شربت بنفشه هر هشت ساعت یک قاشق غذاخوری

مواد لازم برای تهیه شربت بنفشه

سر گل بنفشه: ۵۰ گرم

گزانگبین: ۱۰۰ گرم

عرق بید: یک لیتر

گلاب: دو قاشق مرباخوری

برای تهیه این شربت بی نظیر و پر فایده باید در ابتدا سر گل بنفشه را با عرق بید و گزانگبین برای مدت سه ساعت خیس کنید.

این مخلوط را بر روی حرارت قرار دهید و مانند چایی برای یک ساعت دم کنید.

بعد از گذشت این مدت مخلوط را با استفاده از یک پارچه نازک صاف کنید.

گلاب را به محلول صاف شده اضافه کرده و داخل بطری بریزید. این بطری را در جای خنک نگه داری کنید.

۲) تب

تب یک واکنش بدن به عامل بیماری زا است و اگر پایین است (زیر ۳۸ درجه سانتیگراد) کاری با آن نباید داشت و فقط جایگزینی مایعات انجام پذیرد.

آب سیب یک استکان هر ۶ ساعت

پاشویه با آب ولرم یا عرق بید

دمنوش گل ختمی و بنفشه

شکر سرخ و عرق شاهتره و کاسنی (در موارد تنگی نفس شدید استفاده نشود)

سوپ مرغ و جو و گشنیز هر ۶ ساعت یک فنجان

مصرف عرق بید خوراکی

با توجه به تب و التهاب در بیماران، مصرف غذا داروهایی مانند خورش کدو، خورش لوبیاسبز، سوپ جو با هویج و گشنیز، و انجیر و آلوی خیسانیده در گلاب با ملاحظه شرایط بیمار انتخاب‌های سودمندی هستند.

نوشیدن خیسانیده خاکشی در آب همراه با گلاب نیز در این شرایط مفید است.

💊💊۳) ضعف و بی حالی

شربت عسل هر دو ساعت یک استکان (در صورت تمایل با اندکی لیمو ترش)

شیره انگور هر ۶ ساعت یک قاشق مرباخوری

عسل زیر زبانی ۱ قاشق مربا خوری هر ۸ ساعت (با یا بدون کمی نمک) (در مورد دیابتی ها با مراعات قند خون و در افراد با فشارخون بالا بدون نمک)

افراد غیردیابتی می‌توانند از کمپوت گلابی و کمپوت انجیر نیز استفاده کنند.

افزودن دارچین و زنجبیل و سیاهدانه به غذاها

۴) بی اشتهایی

شربت انار عسلی (یک و نیم لیوان آب انار که با یک قاشق مرباخوری عسل روی حرارت ۴۵ جوشانده حجم آن یه یک لیوان برسد)

رب انار هر هشت ساعت یک قاشق مرباخوری

آب یا فالوده سیب

مخلوط آب سیب و آب زرشک

شربت زرشک عسلی (یک و نیم لیوان آب زرشک که با یک قاشق مرباخوری عسل روی حرارت جوشانده حجم آن یه یک لیوان برسد)

رایحه درمانی: گذاشتن اندکی گوشت یا دنبه یا نان روی زغال داغ برای متصاعد شدن بوی سوختن آن (بوى اطعمه ى مبزره با بازیر خوشبو و بوى نان تنورى و بریان کردن گوشت محرک اشتهاست)

۵) تنگی نفس (استفاده موارد زیر در صورت نیاز و با احتیاط از نظر آنافیالکسی)

بخور عصاره نعنا (منظور از بخور در اینجا ریختن اسانس نعنا در آب جوش است که اصطلاح درست تر آن در طب ایرانی «انکباب» است)

قلیان عرق نعنا

مالیدن اسانس نعنا به پشت سینه و لب

ماساژ اسانس نعنا روی کتف

بخور گل ختمی

۶) درد بدن

میل کردن جوشانده چوب دارچین و عسل هر ۸ ساعت یک بار

روغن مالی با روغن بابونه و بنفشه هر هشت ساعت اگر تب بالا نیست.

مصرف مایعات فراوان

ماساژ اسانس نعنا

۷) سردرد

رفع یبوست

نوشیدن مایعات

اصلاح و پاکسازی معده

https://tabaye.ir/preventive-measures-and-adjuvant-therapies-of-iranian-medicine-in-covid-19-part-2/