بیان نظریّه استاد آیت الله علّامه سید حسن ضیائی در درمان تعدادی از بیماری‌های دهان و دندان:

سفارشات معصومین علیهم السّلام در مورد بهداشت دهان و دندان و لَثّه، حلق و … بیشتر پیرامون بهداشت دهان و دندان و پیشگیری از بیماری‌ها است، گرچه در درمان‌های مختلف نیز فرمایشاتی دارند:

۱ـ خلال دندان بعد‌از غذا،

۲ـ مسواک زدن قبل از وضو، مسواک زدن قبل از خواب، مسواک زدن در سَحَرها قبل‌از اذان صبح،

۳ـ مصرف نمک اوّل و آخر غذا، یا پودر نمک روی لثّه ها و دندان کشیدن،

۴ـ خوردن انار با هسته اش، گرداندن آب انار در دهان و حلق،

۵ـ خوردن خربزه قبل از غذا یا بعد از غذا،

۶ـ سرکۀ طبیعی اوّل و آخر غذا، یا در دهان گرداندن و غرغره کردن (مخصوصا شب قبل از خواب)،

۷ـ پودر سُعد کوفی به دندان و لثّه ها کشیدن از برای استحکام،

۸ـ با چوب اراک مسواک زدن؛ زیرا تقویت مینای دندان میکند،

۹ـ جویدن اُشنان برای ضدّ عفونی دهان و حلق و بیرون ریختن آن،

۱۰ـ خوردن مخلوط آویشن و نمک در اوّل و آخر غذا،

۱۱ـ سیب رسیدۀ شیرین بعد از غذا،

۱۲ـ خوردن تمر (خرمای خشک)، رطب (خرمای تازه) قبل از غذا و بعد از غذا،

۱۳ـ صبح ناشتا هویج زرد (زردک)،

۱۴ـ کاهو (بدون سُس) به همراه غذا.

 آبسه دندان:  

محلول آب سرکه قبل از خواب در دهان بگردانید و سپس بیرون ریخته شود

نکته: محلول بالا علاوه بر آبسه برای تورّم لثه، قرمزی شفاف لثه، خون‌ریزی لثه، پیله دندان (که عفونت ریشه می‌باشدو گاهی زیر آن ریشه کیست چرک نیز هست) و همچنین لوزه سوم (یعنی تورّم سلول انتهائی سقف دهان) و عفونت لوزه‌های جانبی و افتادگی لهات (یعنی دو گوش حلق) بسیار مفید است.

 آفت دهان:

علل ایجاد و تشدید آفت دهان:

۱٫استرس، ۲٫غذای داغ، ۳٫غذای تند و تیز، ۴٫پلاک دندان، ۵٫کمبود ویتامین A،  ۶٫ کمبود ویتامین B، ۷٫کمبود آهن، ۸٫فقر روی، ۹٫خِلال نکردن بعد از غذا، ۱۰٫ مسواک نزدن قبل از وضو، قبل از خواب و در سحرها

 پیشگیری: صبحانه: شیر عسل، بعد از شام: آب سیب عسل بنوشید، خِلال بعد از غذا و مسواک قبل از وضو داشته باشید، مسواک در سَحَرها، مسواک زدن قبل از خواب با سرکۀ طبیعی سیب

درمان: ۱٫بیماری زمینه ای نداشته باشد (مثل پلاک و جِرم دندان و …) ۲٫اگر گرم مزاج هستید آب انار مَلَس (میخوش) در دهان گرداندن و بیرون ریختن، ۳٫اگر سرد مزاج است، جویدن پنیر با مغز گردو و در دهان گرداندن و بیرون ریختن، ۴٫ در هر دو مزاج، پیاز را درآب جوشانده و آب آنرا غرغره نموده و در دهان بگردانید و بیرون بریزید.

 پیشگیری از بار زبان و درمان التهابات:

۱ـ در جیره غذائی آنها سبزی خوردن، کاهو بدون سُس، گلابی، آب سیب یا سیب درختی رسیدۀ شیرین، انار شیرین باشد،

۲ـ وسط ناهار یک پرتقال شیرین،

۳ـ وسط شام یک لیمو شیرین،

۴ـ آب أنار مِیخوش در دهان بگردانند و بیرون بریزند،

۵ـ محلول آب سرکه (۲ قاشق پلو خوری سرکه طبیعی در یک استکان آب) را در دهان بگردانند و غرغره کرده بیرون بریزند

 بوی بد دهان:

علل ایجاد بوی بد دهان:

۱ـ وجود دندان‌عقل نیمه نهفته در لثّه،

۲ـ فشاردادن دندان‌ها روی هم، که سبب کم ترشّحی بُزاق دهان می‌شود،

۳ـ ناراحتی‌های معده،

۴ـ زبانِ شیاردار،

۵ـ عفونتهای قارچی،

۶ـ لوزه های بزرگ، تورّم لوزه ها، عفونت لوزه ها، لوزۀ سوم،

۷ـ وجود خِلط زیاد،

۸ـ ضایعات مخاطی،

۹ـ بیماری‌های قلبی،

۱۰ـ بیماری‌های متابولیکی مانند: قندخون بالا، چربی مضرّ خون بالا، اورۀ خون بالا،

۱۱ـ بیماری یبوست و بواسیر،

۱۲ـ پیلۀ لثّۀ دندان، آبسۀ لثّۀ دندان، خونروش لثّۀ دندان،

۱۳ـ عدم خِلالِ دندان یا نَخِ دندان بعد از غذا در جائی که آب هست،

۱۴ـ عدم مسواک زدن قبل از وضو یا مسواک نامرتّب یا مسواک نزدن قبل از خواب یا مسواک نزدن در سَحَرها،

۱۵ـ داشتن دندان مصنوعی (یک یا تعدادی یا تمام دندان ها)،

۱۶ـ جرم گیری دندان اگر سَنگ فِرِز بهداشتی نباشد،

۱۷ـ التهابات شدید بخاطر مصرف موادّ نشاسته ای و عدم مصرف سبزی و میوه (سیب)،

۱۸ـ کم کاری کلیه ها، یا نگهداری ادرار،

۱۹ـ آب نخوردن یا بسیار کم خوردن آب،

۲۰ـ تَعریق زیاد، یا صحبت زیاد نمودن (اساتید، معلّمان، سخنرانان، قاریان و…)،

۲۱ـ اگر انسداد راه بینی (مخصوصا دو سینوس بالای بینی) در کودکان بتوسّط اَبر، پُرز، خَزّ و… شود، و در کارگران بتوسّط گرد و خاک، غبار گچ، سیمان، خاک گچ، خاک أرّه در چوب بری و … شود،

۲۲ـ کسانی که مشکلات ادراری دارند:

الف برگشت ادرار (عفونت ادراری یا سنگ در مجری)،

ب. تورّم پروستات و التهاب پروستات (هر دو باشد)،

۲۳ـ خوردن چیزهای بد بو و حضور در اجتماع مانند: سیر (ثَوم)، کُما، اسانسهای شیمیائی،

۲۴ـ در حمّام و توالت مسواک زدن، که جذام الاسنان (خورۀ دندان) و نَتنٌ (بوی تعفّن شدید دهان) می‌آورد،

۲۵ـ استفاده از خمیر دندان بدبوئی دهان و کبدچرب می‌آورد.

 ضدّ بوی دهان: چای دارچین ، سیب، کندر، خرما