فصل بهار و تدابیر سلامتی دراین فصل با نگاهی به طب سنتی را مدیریت کنیم

_{حفظ سلامتی در فصل بهار از منظر طب ایرانی}

 _{با تغییر فصل و بهار طبیعت، طبیعت بدن نیز دچار تحول می شود که برای حفظ سلامتی باید متناسب با این تحولات ضمن مراقبت های بهداشتی، تغییراتی در تغذیه، استراحت، فعالیت بدنی و حتی پوشیدن لباس ایجاد کرد.}

 _{هرچند تعریف منجمان و طبیبان از فصل بهار متفاوت است و از دیدگاه حکمای طب ایرانی، فصل بهار همزمان با گرم شدن هوا و زمین از اواخر بهمن ماه تا اوایل اسفندماه آغاز می شود اما اغلب مردم، نوروز را مبنای بهار و فصل نو شدن می دانند.}

 _{مزاج فصل بهار، معتدل است، برخی افراد فصل بهار را به دلیل بروز بیماری هایی مثل تب ها، بثورات، ورم ها و آلرژی ها در این فصل، گرم و مرطوب در حد اعتدال می دانند.}

 _{بهار به سبب اعتدال مزاج و لطافت، برای تمام سنین فصلی مناسب است و به ویژه برای پیران و صاحبان مزاج سرد و خشک مناسب ترین فصل برای زندگی و سلامت به شمار می آید.}

 _{بیماری هایی که در این فصل ایجاد می شود به دلیل بدی مزاج فصل نیست و اکثراً به علت باقی ماندن اخلاط حبس شده در زمستان و رقیق شدن و به حرکت درآمدن آنها ایجاد می شود.}

 _{اگر بدن نتواند اخلاط باقی مانده را به طور کامل دفع کند، این اخلاط به سوی اندام های ضعیف رفته و باعث تولید امراض شایع در این فصل می شود که ظهور و بروز دمل ها، ورم های چرکی، جوش ها، خارش، جرب، ورم های حلق، خونریزی بینی، زکام، گرفتگی صدا، سرفه، صرع، سکته ها و بیماری های مزمن از آن جمله است.}

 _{پاکسازی بدن}

 _{حکیمان طب ایرانی برای پیشگیری از بروز بیماری های فصل بهار تدابیر مختلفی ارایه می کردند که برخی از آنها شاید امروزه، اندکی غریب و غیرعادی به نظر برسد که از آن جمله می توان به فصد (رگ زدن)، ایجاد اسهال و قی کردن (استفراغ) اشاره کرد.}

 _{اولین و مهمترین تدبیر توصیه شده در فصل بهار پاکسازی و تنقیه اخلاط تجمع یافته در زمستان بخصوص قبل از ورود به فصل تابستان است که این پاکسازی در اصطلاح طب سنتی با واژه کلی استفراغات (ایجاد فراغت بدن) ذکر شده که شامل حجامت، فصد، قی، حقنه، اسهال است.}

 _{حجامت یکی از تجویزهای طب ایرانی در فصل بهار است ولی این کار حتما باید در موارد خاص و فقط و فقط با تشخیص و تجویز پزشک زبردست انجام شود.}

 _{انجام اعمالی مانند حجامت یا فصد (رگ زدن) به طور خودسرانه یا بدون بررسی های لازم می تواند عوارض و مشکلات فراوانی برای افراد ایجاد کند.}

 _{استفاده از مسهل های رقیق یکی دیگر از تدابیر موثر در تخلیه و تصفیه مزاج است و این کار به دفع مواد زائد بدن کمک زیادی می کند.}

 _تغذیه

 _{به علت آن که هضم در این فصل قوی است توصیه به مصرف غذای با حجم بیشتر ولی لطیف تر شده است که منظور، مصرف مواد غذایی با کالری کم مانند حبوبات غیر گرم است.}

 _{بنابراین به افراد توصیه می شود در فصل بهار از انباشتن بدن از غذا پرهیز کرده و مصرف غذا را به دفعات متعدد تقسیم کنند زیرا پر شدن معده موجب تشدید عوارض این فصل خواهد شد.}

 _{در طب ایرانی همچنین مصرف غذاهای مولد خون مانند انواع گوشت، شیرینی، ادویه و اغذیه گرم و تلخ و شور و مصرف نوشیدنی های گرمی بخش و رطوبت آور در فصل بهار منع شده و درعوض به افراد پیشنهاد شده است به جای آن بیشتر از غذاهای سرد و نوشیدنی ها و رب های فرونشاننده حرارت مانند شربت ریواس، عرق کاسنی، شربت زرشک و غوره، رب غوره، شربت نارنج، لیمو و به استفاده کنند.}

 _{فعالیت بدنی و استحمام بیش از حد در فصل بهار ممنوع}

 _{محققان طب سنتی همچنین به افراد توصیه می کنند در فصل بهار از فعالیت بدنی و استحمام بیش از حد اجتناب کنند چراکه مزاج بهار «گرم و تر» است و این اقدامات نیز بدن را گرم و تر می کند و می تواند به بروز بیماری های گرم و تر بیانجامد.}

 _{برهمین اساس، انجام ورزش معتدل (سبک تر از ورزش در زمستان) هر بامداد و پیش از صبحانه برای حفظ سلامتی در این فصل بسیار مناسب عنوان شده است.}

 _لباس

 _{افراد به طور طبیعی با شروع فصل بهار، روانداز خود را کم می کنند و بهتر است از لباس های لطیف و خنک و با جنس پنبه استفاده کنند.}

_{http://www.tim.ir/teaching/404/%D8%AD%D9%81%D8%B8-%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%D8%AA%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D9%81%D8%B5%D9%84-%D8%A8%D9%87%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D8%B2-%D9%85%D9%86%D8%B8%D8%B1-%D8%B7%D8%A8-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C/}

_{سایت انجمن طب سنتی ایران وابسته به دانشگاه تهران}