گوارش شناسی و علل عمده لاغری ها با نگاهی به طب سنتی چیست

_{گوارش شناسی مرحوم دکترعبدالله خان احمدیه}

 _{تقویت بدن به دنبال دفع سموم}

 _{با بروز هر بیمارى سموم در بدن آکنده گردیده، روده ها هم تنبل، و پر از مدفوعى مى شوند که خود ایجاد سم مى کنند. ازاین رو قوه دفاعى و مدبره بدن کم و محتاج به کمک و یارى مى شود. طبیب که خادم طبیعت است باید به کمک طبیعت شتابد تا بدن، خود قادر به دفاع گردد.}

_{در این موقع بهترین کمک و یارى طبیب از طرفى دفع سموم از راه روده، کلیه و نیز با عرق و استفراغ و از طرفى دیگر حفاظت از قلب مى باشد.سپس داروهاى لازم را باید به کار برد. با پیروى از چنین روشى سیر بیمارى کوتاه و خطر مرتفع و دوره نقاهت بسیار کم خواهد شد.}

_{به عکس اگر در ابتدا توجه به رفع بیمارى شود ولى به دفع سموم نپردازند در این حال چنانچه خطر هم مرتفع شود دوره نقاهت طولانى خواهد شد}

_{چرا که توقف سموم در بدن، اعضاء و احشاء را ذلیل و ناتوان خواهد ساخت. بهتر آنست که دفع سموم و رفع علت بیمارى را هماهنگ به اجرا گذارند.}

 _{وقتى که روده پاک و مزاج مستعد شد براى تقویت باید خوراکى هائى به بیمار داد که در فربه کردن او اثر بسیار داشته باشند.}

_{این نوع خوراکى ها عبارتند از:}

_{۱- مواد نشاسته اى و شیرینى ها. ۲- لبوب مانند فندوق، پسته و بادام که داراى چربى هستند. ۳- بعضى از میوه ها مانند هلو، انجیر، انگور، زردآلو، … باید دانست که این داروها و خوراکى ها همان گونه که کرارا یادآور شدم در همه کس یکسان اثر نمى کنند، زیرا طبیعت پاره اى از این مواد «گرم»، برخى «معتدل» و بعضى «سرد» است و طبائع افراد نیز «گرم» یا «سرد» و یا «معتدل» … مى باشد.}

 _{پس باید نخست طبیعت شخص را فهمید و سپس دارو را تجویز کرد تا نتایج نیکو داده و منظور حاصل شود.}

 _{دارندگان طبیعت گرم که بدنى لاغر و خشک دارند با استفاده از خرفه و تخم خرفه و مانند آن داراى بدنى تر و فربه خواهند شد. تخم خیارین و تخم کدوى شیرین و تخم کاسنى هم کم وبیش همین اثر را دارند زیرا علاوه بر تقویت، مصلح لاغرى (که سببش از صفرا بوده ولى علائم و آثارى از صفرا در بدن مشاهده نگردد) مى باشند. در این حال به غیر از استفاده از اسپرزه و تخمه هاى «سرد»، به تجربه گذشتگان اگر شخص هر صبح ناشتا، انگشت خود را در سکنجبین فروبرده و به دهان برد و آن انگشت را بمکد و هربار که این عمل را انجام مى دهد ناخن این انگشت را زیاد بمکد و تا ظهر چیزى نخورد و اگر احساس گرسنگى کرد سکنجبین را در آب ریخته و مدت یک هفته از آن بخورد اشتهایش افزایش یافته و لاغرى او مرتفع خواهد شد. چنین به نظر مى رسید که در اثر مکیدن انگشت مخصوصا ناخن آن، پادزهرى از زیر ناخن تراوش شده از راه دهان به سایر نقاط بدن رفته و رفع عارضه را در بیمار مى نماید.}

 _{از داروهاى دیگر که براى طبائع گرم مفیدند یکى «تمر» است که مولد خون بوده و جهت تسمین بسیار مفید است. غااوتى از کتیرا، نشاسته و مغز بادام مقّشر و شکر به میزان مساوى نیز در تأمین چاقى تأثیر زیاد دارد. کتیرا و تخم کدو از جمله داروهاى غلیظ کننده خون مى باشند.}

 _{دارندگان طبیعت معتدل مى توانند فندق، مغز بادام شیرین، پسته، سقز، شاهدانه، مغز چلغوزه (به میزان مساوى) سرشته با عسل، روزى ۱۰ تا ۲۰ مثقال استفاده نمایند. همچنین مخلوط زوفاى خشک ۱۰، زعفران ۳ و شکر سفید به میزان روزى ۲ درم و یا پخته تخم شنبلیله. تخم شنبلیله را مى توانند مانند حبوبات پخته و گهگاه میل کنند که براى تسمین بدن مفید است.}

 _{دارندگان طبیعت سرد مى توانند از کنجد استفاده کنند. کنجد هم براى تسمین مفید است و هم ملین امعاء و مقعد مى باشد. نسخه دیگر عبارتست از ترکیب بهمن سفید ۵، قدومه ۵، مغز کنگر ۵ و زعفران ۲/ ۱ مثقال. داروى دیگرى که براى تأمین فربهى مورد تأکید قرار گرفته «زنیان» است که به میزان ۳ مثقال از آن را در ۹۰ مثقال شیر مى جوشانند و حدود ۷ مثقال شکر بدان مى افزایند. پس از صرف مقدارى خوراک گوشتى آن را مورد استفاده قرار مى دهند.}

 _{در یادداشت هاى گذشتگان آمده است که «بهمن سفید» بسیار مقوى قوه باه و تقویت بدن است. آن را به قدر دو مثقال در آب طبخ نموده مى گذارند تا مهرّا شود آب آن را ناشتا با شکر مى آشامند. «زرنباد» مقوى دل و مسمن بدن است. مقدار خوراک آن تا یک مثقال مى باشد.}

 _{«قدومه» نیز مشهى و فربه کننده است. ماساژ و مشت و مال بدن تا حد سرخ شدن پوست بسیار مفید است.}

 _{بسیار دیده ام که بیماران براى تقویت مزاج و بهبود خود پیوسته داروهاى گوناگون مى خوردند و یا تزریق داروهاى تقویتى نظیر عصاره جگر و انواع ویتامین ها مى کردند که در جاى خود باید بسیار مؤثر واقع مى گردید، ولى متأسفانه هیچ نتیجه مثبتى عایدشان نمى شد و با پیروى از دستوراتى که یادآور گردیدم به نتیجه دلخواه مى رسیدند. علت این بود که سموم در بدن آنها انباشته شده بود. بى آنکه این سموم را از بدن خارج ساخته و قوه مدبره بدن را به کار وادارند داروهائى مى خوردند و یا تزریقاتى مى نمودند. اینها در واقع سربار بر بدن و طبیعت شده و آن را خسته تر مى کردند و اگر فایده اى هم مى بخشیدند اغلب موقتى بود.}

 _{اینجانب همان گونه که متذکر شدم به عکس، اول سموم را از بدن خارج مى ساختم و بدن را به کار وامى داشتم آنگاه طبیعت خود بدون مانع و رادع به کار مى افتاد. در این هنگام داروهاى تقویتى، حال چه گیاهى و یا داروهاى جدید و تزریق ویتامین ها و غیره به کار مى بردم که مؤثرتر واقع مى گردیدند.}

 _{در رفع لاغرى مفرط باید پى برد که سبب لاغرى چیست تا بتوان رفع آن را نمود.}

 _{مخصوصا باید توجه زیاد در وضعیت گوارش نمود. چنانچه علت از ضعف هاضمه باشد به رفع و تقویت آن پرداخت. معجون «سفرجلى» از جمله ترکیبات داروئى مفید براى این گونه بیماران است: حدود سه کیلو به پاک کرده را پخته آن را از آبکش درشت رد کرده با عسل قوام مى آورند و با فلفل، دار فلفل، زنجبیل (از هریک ۵ ل)، هل، قاقله، سنبل قرنفل، دارچین، زعفران (از هریک ۷ ل) ترکیب مى نمایند. مقدار خوراک ۴ مثقال خواهد بود.}

 _{ممکنست سبب لاغرى از غذاهائى باشد که فاقد مواد مورد نیاز بدن هستند، در این صورت باید تجویز غذاهاى مناسب و مقوى شود.}

 _{گاهى نیز علت از ضیق مسامات بدن مى باشد. در چنین حالتى باید اقدام به ماساژ معتدل در حمام کرد و ایجاد عرق نمود تا مسامات باز شده و سموم زندانى آزاد و خارج شوند.}

 _{اگر سبب لاغرى از فشارخون باشد باید با رعایت طبیعت بیمار اقدام به تصفیه خون نمود. اطریفل و ترکیبات هلیله ها مفیدند. ترکیب اطریفل گشنیزى، عبارتست از: پوست هلیله زرد، پوست بلیله، پوست هلیله کابلى، آمله مقشر، هلیله سیاه و تخم گشنیز (از هریک ۵ مثقال) این داروها را باید نرم کوبیده و با کره گاو آغشته و با ۸۰ مثقال عسل مخلوط شده و مدتى حدود یک ماه بمانند بعدا مورد استفاده قرار گیرند. مقدار خوراک ۱ تا ۳ مثقال است.}

 _{اگر سبب لاغرى از وجود کرم باشد، باید با توجه به نوع کرم طبق دستور به درمان پرداخت.}

 _{هرگاه سبب از بزرگى طحال و خرابى کبد و نوبه مزمن بوده و دیگر اعضاى بدن هم از این عوارض متأثر گردیده و معالجات چندان مفید و مؤثر واقع نشده باشند در این وقت به کارگیرى جوشانده هاى مناسب و عصاره هاى موافق گیاهى در رفع بیمارى نوبه و اصلاح اعضاء و احشاء بسیار مفید قرار گرفته و رفع عارضه خواهند نمود. در این موارد استفاده از آبهاى معدنى قلیائى و آهن دار مفید واقع مى شوند. به عنوان نمونه آبهاى معدنى اسک لاریجان را در رفع ورم کبد و کلیه و معده به تجربه مؤثر یافته ام.}

 _{بارها دیده شده که این گونه بیماران سوء مزاج ارثى با خوردن و یا استحمام در این آبها درمان شده اند.}

_{کتاب راز درمان ج ۲} 

_{?منبع سایت معتبر انجمن تحقیقات طب سنتی ایران وابسته به دانشکده علوم پزشکی تهران}