حنظل محاسن و معایب آن از منظر طب سنتی چیست

_{حنظل مسهل سودا و مسهل بلغم و گشاینده عروق را با نگاهی به طب سنتی بهتر بشناسیم} 

_{حنظل چیست !}

_{میوه گیاهى است به قدر هندوانه ای بسیار کوچک و در نهایت تلخى، بوته اش شبیه به بوته هنداونه و برگش از آن کوچک تر و سبز است. قسمت داخلی زرد آن بد و آنچه در بوته، منحصر به یکى باشد، از جمله سموم است. شحم آن مادامى که در پوست باشد، قوتش تا چهار سال باقى است و آنچه بیرون آورده باشند تا دو سال و بهترین آن سفیدى است که از بوته پرمیوه گرفته باشند و مستعمل، شحم آن است.}

_{در اولِ چهارم، گرم و در آخرِ دوّم، خشک، مسهل سودا و بلغم غلیظ، بازکننده انسداد عروق، سقط کننده جنین و قاتل آن و جاذب اخلاط از عمق بدن است. جهت فلج و امراض سرد دماغى و اعضاى عصبانى، عرق النسا و درد مفاصل، نزلات مزمنه غلیظه چشم و سینه، تنگی نفس انتصابى و ربو و سرفه مزمن و امراض سرد کلیه و مثانه، نافع است.}

_{مضر دماغ گرم و معده، سردردآور، در هواى بسیار سرد باعث بروز دل پیچه و بی قراری، در هواى بسیار گرم باعث اسهال دموى و التهاب است و مصلحش کتیرا و مقل و نشاسته می باشد.}

_{مضرّ بدنهای نحیف و مصلحش آب فواکه و قدر شربتش از یک دانگ تا نیم درهم است. بهترین اصلاح آن است که سائیده، به ماء العسل سرشته، خشک نموده سپس با کتیرا و غیره بسایند. بدلش به وزن آن بیدانجیر و ثلث آن حرمل است.}

_{حقنه جوشانده آن که درست آن را جوشانیده باشند جهت قولنج بلغمى و ریحى، عرق النسا، فلج و امثال آن نافع است. شیاف مقعدی آن مسهل قوى، شیاف واژینال آن قاتل جنین و دود سوزانده آن مدرّ حیض است.}

_{استفاده موضعی سبز آن جهت عرق النسا و دردهاى سرد، ضماد آن چند مرتبه بر کف پا جهت جذام، سعوط آب آن جهت زردى چشم و پاشیدن آب طبیخ آن در خانه ها جهت کشتن کک و منع تولد آن مؤثر است.}

_{اگر حنظل را سوراخ کرده، دانه هایش را بیرون آورند و با روغن زنبق، داخلش را پر کرده، منافذش را مسدود ساخته و به خمیر بگیرند و روى آتش گزارند تا چند جوش کند، خضاب آن و آشامیدن آن در حمام جهت سیاه کردن موى و منع سرعت سفیدى آن، مجرب دانسته اند.}

_{قطور روغن زیتون که حنظل در آن جوشیده باشد جهت درد گوش، مالیدن آن بر دندان جهت آسانى کندن دندان، مؤثر است. سعوط این روغن مفتّح انسدادهای مغزی و سینوسها، استفاده موضعی آن رافع آثار و یرقان و نیکو کردن رخسار و رافع درد مقعد، اکتحال رماد آن به غایت جهت سیاه کردن چشم ازرق مفید است.}

_{تخم آن مسهل، قی آور، باعث ایجاد سرگیجه است. ولی اگر چندین نوبت بشویند و در آب نمک بخیسانند تا تلخى آن زایل شود سپس کوبیده و با شیر و خرما بجوشانند، خوردن آن، باعث صحت بدن است.}

_{برگ خشک حنظل به قدر دو درهم با نشاسته و صمغ، مسهل سودا و با انیسون و افتیمون و ایاره فیقرا جهت مالیخولیا و صرع و داءالحیه و جذام و امراض سوداوى نافع است. طبیخ ریشه حنظل جهت استسقاء و گزیدن عقرب و افعى و خون منجمد و داء الفیل مفید است. ضماد برگ آن با آب و نشاسته جهت تحلیل اورام و قطع سیلان خون منفجر، مفید است.}

_{چون داخل حنظل را خالى کرده، سرکه در آن ریخته، بجوشانند جهت درد دندان و تقویت لثه، به غایت نافع است.}

_{برای تهیه روغن حنظل باید دو جزء آب تازه آن را با یک جزء روغن کنجد و زیتون ترتیب داده بجوشانند تا روغن بماند، و اگر تازه آن نباشد، ربع رطل از شحم آن را باید جوشانید و با یک رطل روغن، طبخ نمود. این روغن جهت امراض سرد و دردهاى آن، منع ریختن موى، رفع صداهای اضافی و وزوز گوش و کرم آن، درد دندان و جوشش سر مفید است. آشامیدن یک درهم روغن حنظل مسهل بلغم و اقسام کرم و ماساژ دادن آن با زهره گاو بر ناف جهت اخراج اقسام کرم، و حقنه آن جهت قولنج، نافع است.}

_{http://www.tim.ir/teaching/783/%DA%A9%D9%88%D8%AA%D8%A7%D9%87-%D9%88-%D9%85%D8%AE%D8%AA%D8%B5%D8%B1-%D9%BE%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%85%D9%88%D9%86-%D8%AD%D9%86%D8%B8%D9%84/}

_{سایت معتبر انجمن تحقیقات طب سنتی ایران وابسته به دانشکده علوم پزشکی تهران}