گردوشناسی برمبنای طب سنتی
از حضرت امام علی(ع) در کتاب کافی نقل است که فرمودهاند: خوردن گردو در گرمای شدید حرارت را در بدن برمیانگیزد و زخمهای تن را تحریک میکند، اما خوردن آن در زمستان، کلیهها را گرم میکند و سرما را دفع می کند.
در توضیح این حدیث تلویحا اشاره به شرایط مصرف گردو چه از نظر فصل، چه از نظر اقلیم و چه از نظر خصوصیات فردی شده است.امروزه مشخص شده است که مصرف گردو در فصول گرم یا اقلیمهای گرمسیری توسط انسانهای گرم مزاج باید با احتیاط لازم صورت پذیرد؛ چون حرارت را بالا برده و عوارض ناشی از افزایش حرارت بدن مثل برخی انواع التهابات و زخمها را زیاد میکند. در حدیث بالا نیز اشاره به زخم تن شده است که منظور آن می تواند زخم دهان، زخم داخل سیستم گوارش، اگزما یا زخم پوستی ویا حتی زخم ناحیه مقعد باشد.
اما برعکس،مصرف آن در افراد سرد مزاج در فصول سرد و در اقلیم های سردسیر میتواند بسیار مفید باشد و اثرات خوبی به همراه داشته باشد. مزاج گردو گرم و خشک است، البته دارای رطوبت خوب و ذاتی و اصطلاحا فضلیه مثل پسته میباشد.بدیهی است گردوهای تازه با مغز سفید و نرم، رطوبت بیشتری داشته و گرمی و خشکی کمتریدارند از این رو مزاج متعادلتری داشته و بنابراین توسط افراد بیشتری قابل مصرف میباشند و از آن جایی که عارضه آنها کم است به همین دلیل اکثر انسانها آن را دوست دارند. ایننوع گردوی تازه از معده هم راحتتر عبور میکند و حتی در برخی منابع ذکر شده که باعث کاستن حرارت زیاد معده هم میشود. از خواص مهم گردو میتوان به خاصیت تحلیل برندگی آن اشاره نمود به این معنی که قادر است مواد سنگین سفت شده (معمولا از جنس رطوبت و بلغم) را با حرارت خود نرم کرده، تحلیل ببرد و به دفع آنها کمک نماید. گردو تا حدودی نرم کننده و ملین شکم هم میباشد. تقویت کننده اعضا اصلی بدن همچون مغز بوده و نیروی جنسی را نیز تحریک مینماید.
همانگونه که قبلا ذکر شد گرممزاجان از مصرف زیاد از حد آن مخصوصا در فصول گرم باید خودداریکنند چون ممکن است منجر به التهاب فضای دهان، حلق و لوزه یا بروز بثورات دهانی، زخم آفت و یا زخم در سیستم گوارش در آنها شود. همچنین گفته شده مصرف بیش از حد آن به دندانها آسیب می زند.چنانچه گردو را خیس کرده و پوست نازک روی مغز آن را جدا کنیم، بیشتر این مضرات موضعی گردو برای حلق از بین میرود. از راههای دیگر جدا کردن پوست نازک روی مغز گردو، تفت دادن طولانی و ملایم مغز گردو همراه با پودر نان سفید در ماهیتابه است که باعث میشود پوست نازک روی گردو خشکتر شده حالت نیمه سوز پیداکرده و آسانترجدا شود.
توصیه شده پس از خوردن گردوی تنها دهان را خوب شسته و با قدری سرکه رقیق شده یا سکنجبین ملس دهان شویه و غرغره کرد تا عوارض گفته شده اتفاق نیفتد.روغن گردو از خود گردو بهتر وسازگارتر است.اگر گردو را بخواهیم بصورت مغز گردو نگهداری کنیم از خواصش کاسته می شود. مصلح گردو، آب انار،مغز خیار و پیه های انار (بافت سفید بین دانه ها) می باشد.
مصرف گردو و پنیر به تنهایی منع شده اما به صورت توام اشکال ندارد. مزاج پنیر سرد و تر است در صورتی که مزاج گردوگرم وخشک می باشد. سردی پنیر و گرمی گردو هریک به تنهایی ممکن است در بدن ایجاد عارضه بنماید اما مصرف توام آنها تا حدودی این عوارض را کاهش میدهد (مصلح هم هستند). نظیر این مورد در مصرف ماست و دوغ نیز صادق است و همیشه توصیه میشود برای جلوگیری از ایجاد سردی در بدن قدری پودر نعناع یا موسیر یا آویشن و سبزیهای خشک کوهی که عمدتا مزاج گرم وخشک دارند، به آنها افزوده شود. البته این مورد در افراد گرم مزاج ضروری نیست و این افراد می توانند ماست و دوغ را به تنهایی میل کنند.