کاسنی محاسن و مضراتش با نگاهی به طب سنتی چیست

_{کبد چرب با گرید یک و دوم امیدواربه درمان از طریق طبیعت باشد}

 _{گیاه و یا عرق کاسنی؛ داروی بی نظیر بیماریهای کبدی-}

 _{مرحوم دکتر سید جلال مصطفوى کاشانى}

_{خواص عمده کاسنى به قرار زیر است:}

 _{۱٫ کاسنى به علت تلخى و هم چنین مواد مؤثرى که دارد، مقوى معده است و هضم غذا را آسان مى کند.}

 _{۲٫ کاسنى مدر صفرا و دافع آن است (از یک طرف، سلول هاى کبدى را به کار انداخته، باعث ترشح صفرا از آن ها مى شود و از طرف دیگر، صفراى غلیظ را که به جدار عروق صفراوى کبد چسبیده است به خارج دفع مى کند)، ریختن صفرا به روده، اولا عفونت هاى به وجود آمده از میکروب ها را از بین مى برد، زیرا صفرا ضد عفونى کننده قوى است و از این راه، نفخ معده و روده را متوقف مى کند، ثانیا یبوست مزمن را درمان مى کند، زیرا صفرا حرکات دودى روده را تقویت مى کند و هم چنین تلخى و خشکى دهان، بى خوابى و بسیارى از عوارض را از بین مى برد، زیرا همه این عوارض به علت ورود صفرا در خون و رسیدن آن به همه بدن، مخصوصا مغز و مراکز عصبى پیدا مى شود و کاسنى از انجام این امر جلوگیرى کرده و صفرا را به روده دفع مى کند.}

 _{۳٫ کاسنى به علت وجود انسولین طبیعى، اثر فوق العاده رضایت بخش در کسانى که قند و کلسترول خونشان زیاد است، دارد. میزان قند خون را پایین مى آورد و کلسترول را به حد اعتدال برمى گرداند و غلظت خون را که به علت وجود کلسترول اضافى و مواد نیم سوخته مضر از قبیل اسید دیاستیک، اسید بتا اکسى بوتیریک، اسید اگزالیک، آستون و … پیدا شده بود کمتر مى کند و از این راه در رفع بسیارى از عوارض مانند خارش هاى پوستى، جوش ها و دمل ها در بدن، دردهاى عصبى، عصبانیت مزاج و بدخلقى و … کمک بسیار مؤثرى مى کند.}

 _{۴٫ از همه این ها مهم تر اینکه کاسنى عروق خونى و صفراوى داخل کبدى را که بر اثر ادامه پرخونى کبد مسدود یا نیمه مسدود شده، باز مى کند و از این راه بسیارى از عوارض و اختلالات را برطرف کرده و سلول هاى کبد را از محاصره حلقه هاى فشرده بافت تصلبى اطراف این عروق نجات داده و به آن ها اجازه مى دهد که اعمال طبیعى خود را انجام دهند. به این جهت، مى گویند کاسنى مقوّى کبد است، زیرا در بهبود کار سلول هاى کبد مؤثر است.}

 _{هم چنین، به علت باز شدن عروق خونى داخل کبدى، فشارخون در ورید باب که زیاد شده بود کمتر و درنتیجه، دفع بول بیشتر مى شود. یکى از علل باقى ماندن فضولات در خون و تراکم آن در بدن کمى کار کلیه و کمى دفع بول است و کاسنى چون عروق خونى داخل کبدى را باز مى کند، در ازدیاد ترشح بول و دفع فضولات از بدن مؤثر است.}

 _{همه این خواص و آثارى که گفتیم مورد تصدیق و تأیید پزشکان اروپا، مخصوصا متخصصان درمان بیمارى ها به وسیله گیاهان طبى است و ضمنا باید بدانیم که همه این خواص کاسنى را نیز اروپاییان از پزشکان قدیم ایران فراگرفته اند و اگر آن را بر روى حیوانات آزمایش مى کنند یا در مورد درمان بیمارى هاى انسان به کار مى بندند، درحقیقت، صحت عقاید قدما را تأیید کرده و مى کنند.}

 _{کاسنى در طب قدیم}

 _{ابن سینا کاسنى را به نام هندبا در قانون ضبط کرده و به قدرى به آن اهمیت مى داده که رساله جداگانه اى درباره آن تألیف کرده است و حکیم میر محمد مؤمن در کتاب تحفه المؤمنین مى نویسد:}

 _{«هندبا به فارسى کاسنى گویند و آن بستانى و برّى مى باشد.»}

 _{توضیح آنکه بستانى آن است که در باغ ها کشت مى کنند و برّى آن است که در بیابان ها به طور خودرو مى روید. امروز هم اروپاییان کاسنى را در باغ ها کشت کرده و از نوع برّى آن نیز که کاسنى وحشى مى گویند، استفاده مى کنند.}

_{در کتاب تحفه، خواصى بیشتر از آنچه اروپاییان، امروزه در کتاب هاى خود درباره خواص کاسنى مى نویسند، شرح داده شده است، ولى ما همان خواص مهمى را که مبدأ تحقیقات دانشمندان اروپا قرار گرفته است و از کتب قدیم گرفته اند، از کتاب تحفه نقل مى کنیم و در داخل پرانتز توضیحاتى از خود به آن اضافه مى کنیم.}

 _{«کاسنى مفتح سدد [باز کننده انسدادهاى مجارى داخل احشاى شکم، مخصوصا کبد، کلیه و طحال] و مقوى جگر و رافع سده آن [جگر چون اهمیت بیشترى داشته آن را مخصوصا قید کرده است] و منقى [پاک کننده] مجارى بول و گرده و آب برگ او با آب رازیانه بهترین ادویه یرقان سددى است [یرقانى است که از انسداد مجارى صفراوى پیدا مى شود]؛ مقوى معده، محرک اشتها و مدر بول و جهت تصفیه خون و درد مفاصل و استسقا نافع است …}

 _{و بسیارى خواص دیگر که در برگ، ریشه و تخم کاسنى ذکر کرده است و ما از نقل آن ها صرف نظر مى کنیم.}

 _{آنچه در خاتمه این بحث تذکرش لازم است، این است که قدما کاسنى را یکى از بهترین و مؤثرترین داروها براى تصفیه خون مى دانستند که خون غلیظ و کثیف را صاف و طبیعى مى کند و چنان که قبلا گفتیم، بر اثر اختلالات کبدى، خون داراى فضولاتى شده و در نتیجه، غلیظتر و لزج تر از خون طبیعى مى شود، همین غلظت را قدما کثافت مى گفتند.}

 _{کاسنى در کتاب هاى اروپایى}

 _{در قرون وسطى، یکى از پزشکان اروپا شربتى از کاسنى درست کرد و آن را «شربت طول عمر» نامید، امروز هم در کدکس فرانسه، که یک کتاب رسمى داروسازى و مورد استناد همه داروسازان فرانسوى زبان و دیگران است، این فرمول براى تصفیه خون دستور داده شده است:}

 _{شیره گیاهان؛ برگ تازه کاسنى، برگ تازه ترتیزک، برگ تازه شاه تره و برگ تازه کاهو.}

 _{از هر کدام به مقدار مساوى ۶۰ تا ۱۲۰ گرم. هر روز صبح ناشتا تناول کنند.}

 _{و دایره المعارف پزشکى مى نویسد:}

 _{خواص تصفیه کننده کاسنى یک عقیده عمومى است و مخصوصا براى کسانى که در فصل بهار پوست بدنشان جوش مى زند، تجویز مى شود.}

 _{کنت در کتاب گیاهانى که درمان مى کنند مى نویسد:}

 _{از کاسنى و جو، جوشانده اى به نام جوشانده سلامت درست مى کنند که فرمول آن این است:}

 _{جو ۳ مشت، ریشه کاسنى خرد کرده یک مشت، آب ۲ لیتر، به مدت یک ساعت جوشانده سپس ۲ قاشق عسل به آن افزوده مجددا یک ربع ساعت آن را مى جوشانند و صاف کرده مى گذارند سرد شود صبح ناشتا دو فنجان از آن تناول کرده و تا ۳ یا ۴ ساعت چیزى نمى خورند و ۲ فنجان هم ۳ ساعت بعد از ناهار مى خورند.}

 _{لئونس کارلیه مى نویسد:}

 _{«طبق مطالعات جدیدى که بر روى آثار شفابخش کاسنى به عمل آمده است معلوم شده که کاسنى براى تمام اعضاى داخلى از قلب و جگر و معده مفید است و آن ها را به فعالیت سالم وامى دارد، کاسنى مساوى است با خون پاک، مساوى است با رنگ رخسار شاداب و خانم هایى که به زیبایى خود علاقه دارند نباید آن را فراموش کنند. آثار کاسنى در ابتداى مصرف آن ضعیف و غیر محسوس است به همین جهت است که باید به مصرف آن مداومت داد تا با مرور ایام آثار شفابخش آن ظاهر گردد.}

 _{از قرن هیجدهم میلادى به این طرف، اروپاییان ریشه کاسنى را خشک کرده و بو داده و آن را آسیا کرده، سپس به جاى قهوه یا مخلوط با قهوه مصرف مى کنند. برگ کاسنى را نیز به شکل سالاد مى خورند، و به طورى که در دایره المعارف آمده است:}

 _{سالى میلیون ها کیلوگرم (چندین هزار تن) کاسنى بوداده در فرانسه مصرف مى شود.}

 _{هر روز ۱۰ گرم ریشه کاسنى خشک را در ۲ لیوان آب، جوشانده، صاف کرده صبح ناشتا میل کنند و براى تصفیه خون، خوانندگان از فرمول هایى که در این مقاله ذکر شده استفاده کنند.}

_{http://www.tim.ir/teaching/624}

_{سایت معتبر انجمن تحقیقات طب سنتی ایران وابسته به دانشکده علوم پزشکی}