*شلغم از منظر روایات معصومین علیهم السلام :
الامامالصادق علیهالسلام: عَلَیکُم بِالسَّلجَمِ فَکُلوهُ وأدیموا أکلَهُ وَاکتُموهُ ألا عَن أهلِهِ؛ فَما مِن أحَدٍ ألاَّ وبِهِ عِرقٌ مِنَ الجُذامِ فَأَذیبوهُ بِأَکِلِه./ کتاب دانشنامه احادیث پرشکی صفحه ۳۶۰
امام صادق علیهالسلام فرمود: بر شما باد شلغم آن را بخورید و پیوسته خوردنش را استمرار بخشید و آن را از همه کس، جز آنان که اهلش هستند، پنهان بدارید؛ زیرا هیچ کس نیست که در او رگی از جذام نباشد این رگ را با شلغم خوردن بسوزانید.
الامام الکاظم علیهالسلام: عَلَیکَ بِاللَّفتِ فَکُلهُ یَعنی السَّلجَمَ- فَإنَّهُ لَیسَ مِن أحَدٍ إلا ولَهُ عِرقُ مِنَ الجُذامِ، وَاللَّفتُ یُذیبُهُ./ دانشنامه احادیث پرشکی صفحه ۳۶۲
امام کاظم برتو باد شلغم، آن را بخور؛ زیرا هیچ کس نیست که در او رگی از جذام ( بیماری عفونی که از خون تولید میشود ) نباشد، و شلغم، این رگ را میسوزاند.
*مزاج شناسی شلغم :
نام انگلیسی:Nepheu – نام عربی: سَلجَم (saljam) شلجم است .
مزاج شلغم گرم و تر ، نفاخ و دیر هضم است مصلح آن فلفل ، زیره ، سکنجبین ، شکر سرخ ، خردل ، آویشن و سرکه است .
شلغم خوب، باید سفت و تازه باشد. بنابراین اگر وسط آن شل بوده و با فشار انگشت فرو برود، پلاسیده و مانده است و چنانچه پخته و مصرف شود، در رودهها تولید نفخ میکند، حتماً پوست خارجی آن باید براق و شفاف باشد،شلغم باید سنگین باشد و وقتی وسط آن را بریدید، درونش را روشن و شفاف ببینند.
خواص درمانگری شلغم :
شلغم از سبزى هاى نادر که داراى آرسینیک است– سیر کننده – نیرو دهنده به بدن – تقویت مغز و اعصاب – مدد رسان قوه حافظه و دفع آلزایمر – خوردن شلغم از سخت ترین امراض یعنى جذام جلوگیرى مى کند- زایل کننده ویروس ها – پیشگیری کننده از سرماخوردگی و زکام – درمان کننده سرفه های خشک – دفع سیاه سرفه – خلط آور خلط های مزمن و کثیف بدن – غرائز جنسی و اسپرم سازی را تقویت می کند – قوه بینائی را زیاد می کند – مانع شب کوری – تقویت تخمدانها – زنان را مستعد آبستنى مى کند – ادار را زیاد مى کند و به همین علت و داشتن گوگرد فراوان ، سنگ هاى کلیه و مثانه را از بین مى برد – پرخونی را در عروق بدن مانع است – تقویت برای کم خونی ها – آب شلغم با اندکی پودر فلفل سیاه برای دفع سنگ کلیه – ضماد خمیرش برای درد مفاصل نقرس مفید – مانع سرماخوردگی بالاخص برای کودکان – ترشی و مربای آن تقویت نیروی جنسی – اشتها آور – آب شلغم خام کاهنده قند خون – رشد دهنده استخوانها – باز کننده زبان کودک – پاک کننده پوست – افزایش دهنده انرژی بدن و رفع افسردگی، درمان آرتریت و نقرس – تسکین مشکلات تنفسی بویژه احتقان بینی، برونشیت، سرفه، زکام و سل – به علل داشتن گوگرد و آرسینک ، کاهنده ورم بدن– شلغم با گوشت شهوت زا است – با مداومت به خوردن خارج کننده امراض بدن – مصرف زمستانی آن سبب امن شدن خانه بدن – پاکسازی خون از سموم در زمان آلودگی هوا و گرده ریزه ها – درمان آسم و سرفههای خلط دار مؤثر، میکروب کش و ضد باکتری قوی است – نزله های سرد را درمانگر است – آنهایی که غده تیروئیدشان کم ترشح می کند باید حتما شلغم بخورند – اگر شلغم را رنده کرده و باعسل مخلوط نموده و بخورید اشتها آور و مقوی باه است .دفع کننده قوی سرماخوردگی -– دارای ویتامین های A » – « B » – « ۱B » – « ۲B » – « ۳B » – « C » – دفع تشنج – در شلغم فیبر بالای آن سبب حجیم شدن مدفوع و دفع راحتتر و سریعتر آن شده و نتیجتا” یبوست مرتفع میشود – برای درمان دمل، کورک و هر نوع کانون التهابی و تورمی یا چرکی، ضماد شلغم را روی موضع بگذارید.
* شربت شلغم:
آب شلغم را با هم وزنش شکر روی حرارت ملایم پخته تا به قوام شربت برسد. از این شربت روزانه ۵-۳ قاشق غذاخوری میل کنید
مضرات :
برای گوارتی ها مضر است .
شلغم داغ سوزاک نولید میکند.
تلخ آن مضر .
مصرف زیاد دانه شلغم و یا روغن آن ممکن است باعث بروز اثرات سمّی یر روی قلب شود.
– مصرف زیاد آن برای افراد هیپوتیروئید (کم کاری تیروئید) خوب نیست. زیرا در این گیاه و گیاهان خانواده شب بو (خردل) ترکیبات گلوکوزینولات و ایزوتیوسیانات وجود دارد که مهارکننده تیروئید بوده و البته با پختن، این اثر از بین می رود.
– شلغم گرچه دارای خاصیت ضدسرطانی است؛ ولی افرادی که آمادگی سرطان پستان دارند؛ نباید در مصرف آن زیاده روی کنند. مادّه ایندول و کاربینول باعث تحریک سرطان پستان می گردد.
– کسانی که مبتلا به تشنج، صرع و میگرنهای سخت هستند از مصرف بیش از حد شلغم باید پرهیز کنند چرا که سبزی نفاخی است و موجب عود بیماری می شود.
– شلغم باعث درمان تشنج میشود اما برای کسانی که معده ضعیف دارند به علت دیر هضم شدن، ممکن است که باعث نفخ شود.